ارکان سامانه فرماندهی حادثه

ارکان ICS عبارتند از:

فرمانده حادثه

پرسنل فرماندهی

پرسنل ارشد

۱- فرمانده حادثه
·        مسئولیت کلان مدیریت حادثه را بر عهده دارد.
·        بطور کامل می بایستی توجیه شده باشد و باید تفویض و سپارش لازم را به صورت مکتوب از مسئولین مربوطه داشته باشد.
·        افراد مشخص شده توسط فرمانده حادثه مسئولیت لازم را پیرامون موقعیت های تفویض شده به آنها دارا می باشند.
·        پستی که همیشه پر بوده و حتماً کسی در آن موقعیت قرار دارد.

مسئولیت های فرمانده حادثه
·        کنترل و فرماندهی کلان حادثه
·        از ایمنی واکنش گران در حادثه اطمینان حاصل می نماید.
·        حافظ سلامت و ایمنی اقشار مردم و محیط زیست می باشد.
·        فراهم آورنده اطلاعات برای اجزاء داخلی و خارجی می باشد.
·        هماهنگی و ارتباط لازم را با سایر موسسات و سازمان ها حفظ می نماید.
·        سازماندهی جهت مواجهه با نیازهای حادثه
·        تعریف اهداف کنترل حادثه
·        تنظیم اولویت ها برای انجام کار
·        توسعه برنامه های عملیاتی مصوب فرماندهی
·        تصویب خرید منابع مورد نیاز و توزیع متناسب آن
·        تصویب خروجی ها مربوط به اطلاعات عمومی
·        هماهنگی با کارشناسان همگانی و سایر آژانس ها

اهداف پست فرماندهی
·    توسعه جریان اطلاعات میان آژانس ها و ارگان های درگیر در بحران
·    توسعه یک رویکرد مشارکتی واحد برای مدیریت حادثه
·    کاهش یا رفع پیچیدگی های عملکردی و جغرافیایی
·    بهینه سازی تلاش های تمامی سازمان های مسئول
·    کاهش یا رفع دوباره کاری امور

 

زنجیره فرماندهی

زنجیره فرماندهی بخشی اساسی برای توانایی در کنترل بحران در هر مقیاسی می باشد.عملکرد فرماندهی می تواند به دو شیوه به شرح ذیل صورت پذیرد :
·        مدیریت یک منبع
که در آن فرمانده حادثه مسولیت کامل مدیریت بحران را بر عهده دارد.مدیریت فردی یا مدیریت یک منبع ظاهرا ساده به نظرمی رسد که ممکن است شامل مدیریت یک فرد برای مهار بحران شده و یا ممکن است شامل مدیریت بر یک ساختار سازمانی ترکیبی در راس یک گروه مدیریت بحران شود .
·        مدیریت مجتمع
که در آن سازمان های مسئول مقابله و یا حوزه های نفوذی مسولیت بحران در مدیریت بحران سهیم می شوند و در اینجا فقط یک منبع مسئول نمی باشد.
یک مدیریت مجتمع ممکن است برای حوادثی که شامل موارد ذیل است مورد نیاز باشد :
۱-   مواردی که در آن چند حوزه عملکردی وجود دارد
۲-   یک حوزه عملکردی واحد با دخیل بودن چند سازمان مسول که مسولیت لازم را با هم سهیم شده اند.
۳-   چند حوزه عملکردی با سهیم شدن چند سازمان در مسولیت مدیریت بحران

 

۲- پرسنل فرماندهی
بتدریج برای اینکه اختلالی در مدیریت بحران پیش نیاید و بدلیل افزایش مسولیت های فرمانده حادثه مسولیت های مهم فرماندهی که قابل سپردن به افراد متخصص تری بمنظور تمرکز بیشتر فرمانده حادثه بر امور مدیریت بحران بود در قالب بخش هایی که به بخش ها یا پرسنل فرماندهی معروف شد تدوین و توسعه یافت. نکته قابل توجه اینکه بخش امنیت مجزای از پرسنل فرماندهی بوده ودارای جایگاه ویژه و ارتباطی خاص با فرمانده حادثه است.البته در برخی از ساختارها این بخش با بخش ایمنی ترکیب شده است.

 

مسئولیت ها و وظایف مسئول بخش اطلاعات عمومی

  • ارائه مشاوره به فرمانده حادثه پیرامون انتشار اطلاعات و روابط رسانه ای
    ·        به عنوان اولین کسی که افراد برای دریافت هرگونه اطلاعاتی به او مراجعه می کنند
    ·        زیر پوش قراردادن و ارائه خدمات به حضار خارجی و داخلی سیستم
    ·        دریافت و بدست آوردن اطلاعات از بخش برنامه ریزی
    ·        هماهنگی با سایر نیروهای فعال در اطلاعات عمومی
    ·        دریافت و بدست آوردن اطلاعات از جامعه، رسانه ها و دیگران
    ·        مسئول توسعه و انتشار اطلاعات کامل و مناسب با توجه به نوع حادثه
    ·        خدمات رسانی به عنوان نقطه تماس با رسانه ها و سایر آژانس های نیازمند اطلاعات از صحنه حادثه
    ·        ایجاد فضا برای دور نمودن رسانه ها از پست فرماندهی و فاصله ایمن از حادثهمسئولیت ها و وظایف مسئول بخش ایمنی
    ·        اطمینان حاصل نمودن از ایمنی واکنشگران
    ·        مشاوره با فرمانده حادثه به منظور مد نظر قرار دادن تدابیر ایمنی
    ·        کاهش دادن احتمال خطر تهدید کننده کارکنان و پرسنل
    ·        مسئول نظارت و ارزیابی خطرات ایمنی یا اوضاع غیر ایمن و توسعه معیارهایی برای تضمین ایمنی پرسنل
    ·        کارشناس بخش ایمنی زمانی منصوب می گردد که فرمانده حادثه نمی تواند خطرات ،شرایط ناامن مرتبط با اندازه ،پیچیدگی یا تعداد منابع درگیردر حادثه را بطور مناسب کنترل نموده و مورد نظارت قرار دهد.
    ·        کارشناس بخش ایمنی با انجام اقدامات فوری باید اقدامات ناایمن را تصحیح نماید یا پرسنل را سریعا از محدوده خطر دور نماید.مسئولیت ها و وظایف مسئول بخش هماهنگی سیستم مدیریت بحران
    ·        جمع آوری اطلاعات پیرامون موسسات پشتیبان
    ·        هماهنگی با موسسات مربوطه ای که در چهارچوب ساختار فرماندهی قرار ندارند.
    ·        فراهم آورنده توجیهات لازم بوده و پاسخگوی سوالات می باشد.
    ·        تهیه نقطه تماس و هماهنگی با آژانس های کمکی (حتی اگر در اقدامات فرماندهی درگیر نباشند)
    ·        هماهنگ نمودن امور سایر آژانس ها
    ·        کاهش ریسک عملیات به طور مستقل
    ·        ارتباط با نماینده هر یک از سازمان هامسئولیت ها و وظایف مسئول بخش امنیت
    تامین امنیت پرسنل و افراد درگیر در بحران

پی گیری ایجاد محدودیت ها و دوایر امنیتی برای افراد غیر مسئول وکنترل ورود و خروج افراد به درون سیستم مقابله
کنترل و حفاظت از محل استقرار مدیران بحران و تجهیزات ویژه
موارد خاص

۳-پرسنل ارشد
نقش مسئول بخش برنامه ریزی و پردازش اطلاعات
مسئول پشتیبانی از فرمانده و عملیات می باشند
·        جمع آوری و تحلیل اطلاعات
·        تدارک اطلاعات گذشته ،حال و آینده در مورد حادثه
·        اطلاعات باید وضعیت شرایط و منابع را به صورت واقعی داشته باشد
·        تهیه و توزیع برنامه های کاری تصویب شده
·        برگزاری و هدایت جلسات برنامه ریزی
·        آماده سازی راهبردهای مناسب
·        پیش بینی احتمالات آینده
·        تهیه گزارش و نمایش وضعیت موجود
·        جمع آوری و تحلیل داده های مربوط به وضعیت موجود
·        جمع آوری دقیق شرایط و وضعیت منابع
·        جمع آوری، تحلیل و انتشار فن آوری اطلاعات
·        مدیریت فرآیند برنامه ریزی
·        تهیه و تدوین، توسعه و تفسیر برنامه عملیاتی حادثه
·        مدیریت فعالیت های متخصصین فنی
·        کار بسیار نزدیک با فرمانده حادثه و پرسنل ارشد

نقش مسئول بخش عملیات
این بخش انجام دهنده عملیات بوده و کار واقعی کنترل حادثه در این بخش انجام می شود
·        مدیریت و توسعه بخش عملیات
·        توسعه دهنده و مجری استراتژی ها و تاکتیک ها
·        کار بسیار نزدیک با سایر اعضای فرماندهی و پرسنل ارشد به منظور هماهنگی فعالیت های تاکتیکی
·        مسئول اتخاذ دستورالعمل فرماندهی
·        دستیابی به اهداف فرماندهی
·        مشارکت در فرآیندهای برنامه ریزی
·        تهیه برنامه های عملیاتی برای شرایط احتمالی
·        هدایت عملیات فنی
·        جمع آوری اطلاعات برای برنامه ریزی و فرماندهی

نقش مسئول بخش پشتیبانی
·        فراهم آورنده منابع و خدمات به منظور پشتیبانی از حادثه
·        زوایایی از برنامه عملیاتی حادثه (IAP) را توسعه می دهد.
·        تنظیم قرارداد ها و تسهیل فرآیند دریافت کالا و خدمات
·        تدارک تمامی پرسنل ، تجهیزات و خدمات مورد نیاز جهت مدیریت حادثه
·        مسئول حفظ تشکیلات (خدمات غذایی ،مراقبت های پزشکی ،ارتباطات و …)
·        تدارک تسهیلات مناسب ، جمع آوری منابع و تدارکات و خدمات رسانی

نقش مسئول بخش مالی و اداری
·        مذاکره جهت قرارداد ها
·        حفظ زمان در شرایط استفاده از پرسنل و تجهیزات
نقش مد یریت سازمان
·        مستند سازی و تحلیل مطالبات
·        مدیریت امور مالی در حوادث
·        پی گیری هزینه های مرتبط با حادثه
·        پی گیری آمار انسانی ، قراردادهای تهیه اقلام مورد نیاز از بخش پشتیبانی
·        مدیر مالی مسئول مستند سازی محاسبات مالیاتی مورد نیاز برای زمان بحران می باشد
·        تدارک برنامه ریزی های مالی و ارائه رهنمون به فرمانده حادثه به منظور کمک در جلسات و ملزومات مقرر مالی
·        مستند سازی خسارات و صدمات
·        توافق نامه با سایر آژانس ها برای زمان بحران
·        عقد قرارداد خدمات با دفاتر مربوطه

ثبت و مستند سازی هزینه امدادی بلایا

سیستم یا سامانه فرماندهی حادثه در کشور عزیزمان در حال توسعه بوده وقطعا نیاز به بومی سازی دارد. شکی نیست که این سیستم بیش از ۳۰ سال حوادث متعددی را از نزدیک مدیریت نموده وتجربه فراهم آورده است وبطور کاملا دینامیک بنا به مقتضیات حوادث و بحران ها در حال تغییر و توسعه بوده و از نظر ساختاری تاییدیه علمی بسیاری از سازمان های بین المللی و درگیر عملیات مقابله را نیز در سابقه خود دارد.این سامانه با ملحوظ نمودن تجربیات ارزشمند حاصل از حوادث و بحران های رخداده در داخل کشور می تواند بگونه ای فعال بکارگرفته شود که مورد استفاده کشورهای دیگر نیز قرار بگیرد. موفقیت این سامانه بستگی به نوع استفاده از آن،بکارگیری تجارب داخلی بمنظور بهنگام سازی و بومی نمودن آن،تمرین دائمی آن،دوری از دخیل نمودن نظریات شخصی و غیر کارشناسانه، ارزیابی دائمی و عوامل عدیده دیگری دارد. امید آنکه ساختار مربوطه بگونه ای مطلوب بکارگیری شده و منجر به مدیریت بهینه بحران گردد نه اینکه باعث بحران مدیریت در حوادث و بحران ها گردد.

فایل ها